Etnografi, araştırmacının belli bir topluluğa ya da organizasyona dahil olarak, o topluluğa özgü davranışları, ilişkileri ve etkileşim biçimlerini gözlemlemeyi amaçlayan nitel bir araştırma yöntemidir. Etnografinin esnek yapısı, araştırılan grubun ortak kültürünü, geleneklerini, sosyal dinamiklerini ve kendine has sosyal-kültürel özelliklerini derinlemesine anlamamıza olanak sağlar.

İlk örnekleri antropoloji alanında görülen etnografik araştırmalar, antropologların dış dünyaya kapalı ve izole toplulukların kültürünü anlamak için uzun süre onlarla birlikte yaşamasını gerektiriyordu. Günümüzde ise etnografi, sosyal bilimlerin farklı alanlarında kullanılmakta; sadece uzak coğrafyalardaki toplulukları değil, aynı zamanda araştırmacının kendi toplumundaki grupları da incelemeyi kapsamaktadır.

Etnografik yöntemi kullanan araştırmacının temel amacı, bir topluluk içindeki insanların düşünce ve davranış biçimlerini saha çalışması yoluyla ortaya koymak ve bu biçimlerin o topluluk için ne anlama geldiğini anlamaya çalışmaktır. Bu bağlamda, etnografi yalnızca uygulama ve etkileşimleri anlamakla kalmaz; aynı zamanda bu uygulamaların araştırılan toplulukta taşıdığı anlamlar ağını da ortaya koymayı hedefler. Sosyal bilimci, bulgularını tarihsel ve yerel bağlamda konumlandırarak, elde ettiği yerel verilerle daha büyük toplumsal güçler ile toplum yapıları arasındaki bağlantıyı tanımlamaya çalışır. Bu süreç, araştırmacının konfor alanından çıkmasını ve sistemli bir meydan okumayı gerektirir.

Bu bilimsel etkinliğin amacı da başta coğrafya, sosyoloji ve antropoloji olmak üzere;

  1. Etnografinin nitel araştırmalardaki teorik ve pratik kullanımlarını ele almak,

  2. Katılımcıların saha çalışmalarında aktif olarak etnografik veri toplamalarını sağlamak,

  3. Elde edilen verilerin nitelikli akademik çıktılara dönüştürülmesine katkıda bulunmaktır.

Türkiye’de sosyal bilimler alanında etnografik çalışmaların yeterince yaygın olmaması, lisansüstü tezlerde bu yöntemin az tercih edilmesi ve yapılan çalışmaların kalitesinin yetersiz kalması, bu etkinliğin önemini artırmaktadır. Etkinliğin, etnografik yöntemi etkili şekilde kullanabilen, saha çalışmalarının inceliklerine hakim ve nitelikli etnografik yazım yapabilen araştırmacılar yetiştirilmesine katkı sağlaması beklenmektedir.

Etkinlik kapsamında, alanında yetkin akademisyenler tarafından teorik dersler ve atölyeler düzenlenecek; etnografik yöntemin farklı disiplinlerdeki anlamı ve uygulamaları detaylı şekilde ele alınacaktır. Bu kapsamda; etnografinin felsefesi, veri toplama teknikleri, verilerin analizi, mülakat ve katılımcı gözlem yöntemlerinin kullanımı ve bu verilerin nitelikli akademik yazıya dönüştürülmesi üzerinde durulacaktır. Ayrıca, uluslararası indekslerde (SSCI, SCI-expanded) taranan makalelerin etnografik yöntemle nasıl yazılacağına özel önem verilecektir.

Teorik bölümün yanı sıra, katılımcıların etnografiyi uygulamalı olarak deneyimlemeleri için Ağrı Dağı’nda bilimsel gezi ve saha çalışması gerçekleştirilecektir. Ağrı Dağı’nın kadim sakinleri olan konargöçerler ziyaret edilerek, katılımcıların hem katılımcı gözlem yöntemini bizzat deneyimlemeleri hem de saha çalışması sırasında yapılacak mülakatlara aktif katılım sağlamaları hedeflenmektedir. Böylece, katılımcıların etnografik yöntemi hem teorik hem de pratik düzeyde deneyimlemeleri sağlanacaktır.nÖzellikle lisansüstü öğrencilerin, etnografik yöntemi kullanarak gerçekleştirecekleri tez çalışmaları ve ortaya koyacakları nitelikli makaleler, projenin uzun vadeli ve somut kazanımları arasında yer almaktadır.